مفهوم کلیم‌های مالی در پروژه‌های ساخت: چه زمانی باید آنها را مطرح کنیم؟

در مقاله ای جامع درباره ” مدیریت مالی و حسابداری پروژه‌های عمرانی؛ نگاهی تحلیلی به ضرورت‌ها و چالش‌ها ” صحبت کردیم و در این مقاله قصد داریم درباره مفهوم کلیم های مالی در پروژه های ساخت صحبت کنیم.

پروژه‌های ساختمانی از پیچیدگی‌های زیادی برخوردارند که می‌توانند موجب بروز چالش‌های مختلف در طول اجرای پروژه شوند. یکی از این چالش‌ها، مسائل مالی و ادعاهای مالی (کلیم‌های مالی) است. در این مقاله به بررسی کلیم‌های مالی در پروژه‌های ساختمانی پرداخته می‌شود و سعی داریم که به‌طور جامع به آن‌ها بپردازیم. این تحقیق علاوه بر ارائه مفهوم کلیم‌های مالی، نحوه طرح آنها، زمان مناسب برای مطرح کردن این ادعاها و تفاوت‌های آن‌ها با سایر انواع کلیم‌ها را بررسی می‌کند. مقاله به گونه‌ای نوشته شده است که هم برای مدیران پروژه‌ها و پیمانکاران مفید است و هم بهینه‌سازی شده برای سئو.

کلیم مالی چیست؟

کلیم مالی یا ادعای مالی، به‌طور کلی به هر درخواست مالی از سوی یکی از طرفین پروژه، به‌ویژه پیمانکار یا مشاور، در مقابل تغییرات غیرمنتظره در پروژه گفته می‌شود. این تغییرات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• افزایش هزینه‌های پروژه به‌خاطر تغییرات در طراحی یا نحوه اجرای پروژه ( مقاله ” چطور مدیریت هزینه می‌تواند نجات‌دهنده پروژه‌های عمرانی باشد؟ ” را دنبال کنید.

• تأخیر در زمان‌بندی پروژه و نیاز به تمدید زمان تحویل

• تغییر در نوع مصالح استفاده‌شده در پروژه که نیاز به هزینه‌های اضافی دارد

• مشکلات غیرمنتظره، مانند شرایط جوی بد یا مشکلات حقوقی که باعث تغییر در نحوه اجرایی پروژه می‌شود.

کلیم مالی معمولاً زمانی مطرح می‌شود که یکی از طرفین پروژه احساس کند که به‌دلیل تغییرات پیش‌بینی‌نشده، نیاز به جبران مالی دارد. این ادعاها باید به‌صورت مستند و با دلایل کافی طرح شوند.

چه زمانی باید کلیم‌های مالی مطرح شوند؟

تعیین زمان مناسب برای طرح کلیم‌های مالی از اهمیت زیادی برخوردار است. در صورتی که کلیم‌ها در زمان نامناسب مطرح شوند، ممکن است روند پروژه به تأخیر بیفتد یا حتی موجب اختلافات حقوقی شود. بنابراین، چندین عامل وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند تا مشخص شود چه زمانی باید کلیم‌های مالی طرح شوند.

الف) تأخیرات پروژه
تأخیر در پروژه‌های ساختمانی یکی از شایع‌ترین علل طرح کلیم‌های مالی است. تأخیر در تحویل مواد، تأخیر در اجرای مراحل مختلف پروژه، یا عوامل خارجی مانند شرایط جوی می‌تواند باعث تأخیر در زمان‌بندی پروژه شود. در این صورت، پیمانکار می‌تواند کلیم مالی را برای جبران هزینه‌های اضافی مطرح کند.

ب) تغییرات در طراحی و مشخصات فنی پروژه
اگر در میانه پروژه تغییراتی در طراحی پروژه به وجود آید که منجر به تغییر در نحوه اجرای آن شود، این تغییرات می‌تواند باعث هزینه‌های اضافی برای پیمانکار و حتی کارفرما شود. به‌طور مثال، اگر کارفرما تصمیم بگیرد که به‌طور ناگهانی طراحی‌های اولیه پروژه را تغییر دهد، این تغییرات ممکن است موجب طرح کلیم‌های مالی شود.

ج) تغییر در مقدار مصالح و تجهیزات
اگر در پروژه، نیاز به تغییر نوع مصالح یا تجهیزات در حین اجرا باشد، پیمانکار می‌تواند کلیم مالی طرح کند. این تغییرات معمولاً هزینه‌های اضافی را برای پیمانکار به همراه خواهد داشت که باید جبران شوند.

د) مشکلات حقوقی و قراردادی
اگر مشکلات قانونی مانند تأخیر در پرداخت‌ها، نقض قرارداد یا اختلافات حقوقی در پروژه به وجود آید، این مسائل می‌توانند باعث طرح کلیم‌های مالی شوند.

تفاوت با سایر انواع کلیم‌ها

در پروژه‌های ساختمانی، انواع مختلفی از کلیم‌ها وجود دارند که باید تفاوت‌ها و ویژگی‌های آنها درک شوند تا بتوان به‌درستی نسبت به طرح هر کدام اقدام کرد. این کلیم‌ها به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• کلیم‌های زمانی: این نوع کلیم‌ها مربوط به تأخیرات پروژه هستند. در این نوع ادعا، تمرکز بر تغییرات زمانی است که ممکن است در پروژه رخ دهد. این تغییرات معمولاً به دلیل مشکلات در تأمین مصالح، شرایط جوی یا مسائل اجرایی پیش می‌آیند.

• کلیم‌های فنی: در صورتی که مشکلی در نحوه اجرای پروژه به وجود آید که نیاز به اصلاح روش‌ها یا استفاده از مواد جدید داشته باشد، این کلیم‌ها مطرح می‌شوند. این نوع کلیم‌ها عموماً به هزینه‌های اضافی مرتبط نیستند بلکه بیشتر مربوط به نحوه انجام پروژه هستند.

• کلیم‌های قانونی: در پروژه‌ها، گاهی اختلافات قانونی مانند نقض قرارداد، عدم پرداخت به‌موقع مطالبات یا موارد مشابه می‌تواند باعث طرح کلیم‌های مالی شود. این ادعاها بیشتر به مسائل حقوقی مربوط می‌شوند.

• کلیم‌های مالی: همان‌طور که پیشتر گفته شد، کلیم‌های مالی بیشتر به‌دلیل تغییرات مالی در پروژه به وجود می‌آیند. این نوع کلیم‌ها شامل درخواست هزینه‌های اضافی به‌خاطر تغییرات در طراحی، زمان‌بندی و مواد پروژه هستند.

نحوه مدیریت کلیم‌های مالی در پروژه

مدیریت صحیح کلیم‌های مالی در پروژه‌های ساختمانی نه‌تنها به بهبود روابط کاری کمک می‌کند بلکه می‌تواند از مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری کند. برخی از مراحل و راهکارهایی که برای مدیریت کلیم‌های مالی ضروری هستند، عبارتند از:

الف) مستندسازی دقیق
اولین گام برای طرح کلیم مالی، مستندسازی دقیق تمام تغییرات پروژه است. این مستندات شامل قرارداد، صورت‌جلسات، گزارش‌های مالی و هر گونه اطلاعات مرتبط با تغییرات در طراحی یا نحوه اجرای پروژه است. این مستندات باید به‌طور شفاف و مرتب نگهداری شوند تا در صورت نیاز بتوان از آنها به‌عنوان مدرک استفاده کرد.

ب) مشاوره حقوقی و کارشناسی
قبل از مطرح کردن کلیم مالی، بهتر است با مشاور حقوقی یا کارشناس مستقل مشورت کنید. این مشاوران می‌توانند به شما کمک کنند تا کلیم شما از لحاظ قانونی صحیح باشد و احتمال رد آن کاهش یابد.

ج) مذاکره و توافق
مذاکره با طرف مقابل در خصوص کلیم‌های مالی بسیار مهم است. باید به‌طور مستقیم و شفاف در مورد نیازهای مالی خود صحبت کرده و به دنبال رسیدن به توافقی منصفانه برای هر دو طرف باشید.

اصول قانونی مرتبط با کلیم‌ها

در پروژه‌های ساختمانی، قوانین و مقررات خاصی وجود دارند که طرح کلیم‌های مالی باید مطابق با آنها انجام شود. این قوانین معمولاً در قراردادهای رسمی پروژه‌ها گنجانده می‌شوند و طرفین باید به آنها پایبند باشند. این اصول شامل:

• شرایط قراردادی: باید به‌دقت بررسی شود که آیا شرایط قرارداد امکان طرح کلیم مالی را فراهم می‌کند یا خیر. این بررسی باید قبل از آغاز پروژه و در زمان تنظیم قرارداد انجام گیرد.

• مقررات دولتی و محلی: قوانین محلی و ملی که ممکن است بر نحوه طرح کلیم‌ها تأثیر بگذارند نیز باید در نظر گرفته شوند.

نتیجه‌گیری

کلیم‌های مالی در پروژه‌های ساختمانی به‌طور جدی بر روند اجرای پروژه تأثیرگذار هستند. طرح صحیح کلیم‌های مالی نه‌تنها به‌جبران هزینه‌ها کمک می‌کند، بلکه از بروز اختلافات جدی نیز جلوگیری می‌کند. برای موفقیت در مدیریت این کلیم‌ها، لازم است که مستندسازی دقیق، مشاوره حقوقی، مذاکره شفاف و رعایت قوانین و مقررات صورت گیرد. با در نظر گرفتن این نکات، می‌توان از بروز مشکلات مالی و حقوقی جلوگیری کرده و پروژه‌ها را با موفقیت به اتمام رساند.

برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر درباره مدیریت مالی پروژه ها میتوانید مقاله ” مدیریت بحران مالی پروژه‌ها: ۳ روش که شما را از ورشکستگی نجات می‌دهد ” را دنبال کنید.

کلیم مالی در پروژه‌های ساختمانی چیست و چگونه مطرح می‌شود؟

کلیم مالی درخواست پیمانکار یا مشاور برای جبران هزینه‌های اضافی است که به‌دلیل تغییرات غیرمنتظره در پروژه به وجود آمده است. برای طرح کلیم مالی، مستندات تغییرات مانند گزارش‌های مالی و صورت‌جلسات باید ارائه شود.

چه زمانی باید کلیم مالی در پروژه‌های ساختمانی مطرح شود؟

کلیم مالی زمانی مطرح می‌شود که تغییرات غیرمنتظره مانند تأخیرات، تغییرات در طراحی یا افزایش هزینه‌ها رخ دهد. این ادعاها باید مستند و بر اساس شرایط قرارداد باشد.

تفاوت کلیم مالی با سایر انواع کلیم‌ها چیست؟

کلیم مالی مربوط به هزینه‌های اضافی پروژه است، در حالی که کلیم زمانی به تأخیرات و کلیم فنی به مشکلات فنی و تغییرات اجرایی اشاره دارد. کلیم‌های قانونی نیز به مسائل حقوقی و قراردادی مرتبط هستند.

چگونه می‌توان کلیم‌های مالی را به‌طور مؤثر مدیریت کرد؟

برای مدیریت مؤثر کلیم مالی، مستندسازی دقیق، مشاوره حقوقی و مذاکرات شفاف با طرفین ضروری است. همچنین، رعایت شرایط قرارداد و استفاده از مستندات معتبر اهمیت دارد.

چه مستنداتی برای طرح کلیم مالی لازم است؟

مستندات ضروری شامل گزارش‌های مالی، صورت‌جلسات تغییرات، قراردادهای اصلاح‌شده و گزارش‌های تأخیر است که تمامی تغییرات پروژه را تأیید می‌کنند.

چه عواملی می‌توانند باعث تأخیر در طرح کلیم مالی شوند؟

عوامل تأخیر شامل عدم مستندسازی به‌موقع، مذاکرات طولانی، مشکلات حقوقی پیچیده و ناآگاهی از مقررات است.

چگونه می‌توان از بروز اختلافات حقوقی در طرح کلیم‌های مالی جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از اختلافات، باید قرارداد شفاف و مستندات دقیق داشته باشید. همچنین، مذاکره بر اساس مستندات و مشاوره حقوقی در صورت نیاز اهمیت دارد.