در صنعت ساختوساز، انتخاب روش مناسب تحویل پروژه یکی از مهمترین تصمیمهایی است که میتواند مسیر موفقیت یا شکست پروژه را تعیین کند. دو رویکرد شناختهشده در این حوزه، روش سنتی طراحی–مناقصه–اجرا (DBB) و تحویل یکپارچه پروژه (IPD) هستند؛ هرکدام با ساختار، مزایا و چالشهای خاص خود.
در روش DBB (Design–Bid–Build)، فرآیند اجرای پروژه بهصورت خطی انجام میشود — ابتدا طراحی کامل میشود، سپس پیمانکار انتخاب و در نهایت اجرا آغاز میشود. این مدل سالهاست در پروژههای عمرانی ایران استفاده میشود، اما در بسیاری از موارد باعث افزایش هزینههای غیرمستقیم، دوبارهکاریها و تضاد منافع بین کارفرما، مشاور و پیمانکار میگردد.
در مقابل، رویکرد IPD (Integrated Project Delivery) با تکیه بر همکاری همزمان و یکپارچهی همهی ذینفعان از مراحل ابتدایی طراحی، تلاش میکند تا تعارضها را کاهش دهد و کارایی، سرعت و کیفیت پروژه را به حداکثر برساند. در این روش، ارتباطات شفافتر، تصمیمگیریها سریعتر و نتایج مالی قابل پیشبینیتر میشود.
اما نکتهی مهم در مقایسهی این دو روش، هزینههای پنهان است. هرچند IPD در ابتدا ممکن است هزینههای راهاندازی بیشتری داشته باشد، اما در بلندمدت میتواند با کاهش تأخیرات، دوبارهکاریها و اختلافات قراردادی، صرفهجویی قابلتوجهی ایجاد کند. از طرف دیگر، تداوم استفاده از مدل سنتی DBB ممکن است در ظاهر سادهتر باشد، اما اغلب باعث افزایش ریسک، زمان طولانیتر و هزینههای غیرمستقیم بیشتر میشود.
در این اپیزود پادکست، بهصورت تحلیلی به تفاوتهای ساختاری DBB و IPD، تأثیر هر کدام بر هزینه، زمان و کیفیت پروژههای ایرانی و نیز تجربههای واقعی از پروژههایی میپردازیم که با تغییر مدل تحویل، به نتایج موفقتری رسیدهاند.
🎧 اگر میخواهید بهصورت عمیقتر و تخصصیتر با تفاوتهای این دو مدل آشنا شوید و بدانید کدام رویکرد برای پروژههای ایران مناسبتر است: